Ölümden sonraki ilk 24 saat içinde insan vücudunda bir dizi biyolojik ve kimyasal değişim meydana gelir. Bu sürece genel olarak ölüm sonrası değişiklikler ya da postmortem değişiklikler denir.
İşte saat saat genel bir özet:
0–2 Saat (Klinik Ölüm – Erken Evre)
Kalp durur, kan dolaşımı ve oksijenlenme sona erer.
Beyin hücreleri oksijensizliğe çok duyarlı olduğundan, 4-6 dakika içinde geri dönüşü olmayan hasar oluşur.
Göz bebekleri genişler, refleksler kaybolur.
Vücut ısısı düşmeye başlar (soğuma: algor mortis).
Deri soluklaşır (kanın çekilmesiyle): pallor mortis.
2–6 Saat (Orta Erken Dönem)
Katılık başlar (rigor mortis): İlk olarak küçük kaslarda (çene, boyun, göz kapakları) başlar, sonra tüm vücuda yayılır.
Hücre içindeki ATP tükendiğinden kaslar gevşeyemez ve sertlik olur.
Livor mortis (ölüm lekeleri) oluşur: Yerçekimi etkisiyle kan, yer çekimine maruz kalan bölgelerde birikir ve ciltte mor-kırmızı lekeler görülür.
Göz korneası bulanıklaşır.
6–12 Saat (Orta Evre)
Rigor mortis tüm vücuda yayılır.
Ölüm lekeleri yerleşmeye başlar (bu saatten sonra vücudu hareket ettirmek lekeleri değiştirmez).
Vücut ısısı çevre sıcaklığına yaklaşır.
12–24 Saat (Geç Erken Dönem)
Rigor mortis tam gelişmiştir.
Yavaş yavaş hücresel düzeyde otoliz (kendi kendini sindirme) başlar.
Sindirim sistemi ve pankreas gibi enzim açısından zengin organlar daha hızlı bozulmaya başlar.
Bakteriyel çürüme belirtileri (koku, renk değişimi) hafif şekilde görülebilir.
Ciltte yeşilimsi renklenmeler özellikle karın bölgesinde başlayabilir.
Ek Bilgi:
Bu süreçler çevresel faktörlerden etkilenir:
Sıcak hava, çürüme sürecini hızlandırır.
Soğuk hava, bu süreci yavaşlatır.
Vücudun yağlı olması veya açıkta kalması da değişim hızını etkiler.